Hoe werkt CBAM?

Importeurs van CBAM-goederen – zoals staal, cement, meststoffen, aluminium, elektriciteit en waterstof – zijn sinds 1 oktober 2023 verplicht om per kwartaal te rapporteren hoeveel goederen zij hebben ingevoerd en welke CO₂-uitstoot daarbij hoort. Vanaf 1 januari 2026 moeten importeurs daarnaast CO₂-certificaten kopen en inleveren ter compensatie van de uitgestoten CO₂.

Bij de invoeraangifte zijn importeurs nu al verplicht een fictieve bescheidcode op te geven, waarmee zij verklaren op de hoogte te zijn van de CBAM-verplichtingen. Zonder deze code wordt de aangifte niet geaccepteerd.

Belangrijke update voor mkb-importeurs

Op 26 februari 2025 heeft de Europese Commissie een belangrijk voorstel gepubliceerd dat vooral voor het mkb goed nieuws is. Het voorstel houdt in dat bedrijven die minder dan 50 ton CBAM-goederen per jaar importeren, worden vrijgesteld van de rapportageplicht én de verplichting om CO₂-certificaten aan te schaffen.

Wel moeten bedrijven bij hun douaneaangifte aangeven dat zij een “occasional CBAM-importer” zijn en zelf bijhouden of zij onder deze drempel blijven.

Uitstel verplichting tot aankoop CO₂-certificaten

Daarnaast wordt voorgesteld om de verplichting om CO₂-certificaten aan te schaffen met een jaar uit te stellen – van 2026 naar 2027. Dit geeft bedrijven extra tijd om zich goed voor te bereiden op de administratieve en financiële gevolgen.

Uitbreiding van CBAM op komst

Naast de huidige verplichtingen werkt de Europese Commissie aan een uitbreiding van het CBAM-mechanisme. Zo wordt onderzocht of het toepassingsgebied uitgebreid kan worden naar bepaalde downstreamproducten van staal en aluminium. Denk hierbij aan bewerkte metaalproducten of halffabricaten.

Daarnaast worden extra anti-ontwijkingsmaatregelen voorbereid, om te voorkomen dat CBAM-regels via omwegen worden omzeild. Een wetsvoorstel hierover wordt eind 2025 verwacht.

CBAM bij uitvoer – focus op koolstoflekkage buiten de EU

De Commissie bekijkt bovendien hoe zij het risico op koolstoflekkage bij uitvoer kan beperken. Later dit jaar volgt een mededeling over hoe CBAM-goederen die worden uitgevoerd naar derde landen mogelijk onder aanvullende verplichtingen gaan vallen. Dit moet voorkomen dat goederen buiten de EU worden afgezet om de CO₂-regels te ontwijken.

Hoe nu verder?

De voorstellen maken deel uit van een breder pakket van de Europese Commissie, gericht op vereenvoudiging en lastenverlichting voor het midden- en kleinbedrijf. In totaal moet dit pakket €6 miljard aan administratieve lasten besparen. De plannen liggen nu bij het Europees Parlement en de Raad. Zodra deze akkoord gaan en de wijzigingen zijn gepubliceerd in het EU-Publicatieblad, treden de nieuwe regels officieel in werking.

Wat betekent dit voor u?

Bent u importeur van CBAM-goederen? Dan is het verstandig nu al na te gaan:

• Hoeveel ton u jaarlijks importeert
• Of u mogelijk gebruik kunt maken van de vrijstelling
• Hoe u de CO₂-uitstoot en administratieve verplichtingen goed kunt organiseren
• Of u te maken krijgt met de verwachte uitbreidingen richting downstreamproducten of bij uitvoer

Wij volgen de ontwikkelingen op de voet en informeren u zodra er meer duidelijkheid is over de definitieve regels.